بدن انسان ماشین پیچیده و عجیب غریبی است پر از مایعات که حرکت می کند، مواد شیمیایی را با هم ترکیب می کند و همه چیز از خاطرات گرفته تا مایع مخاطی تولید می کند. به احتمال زیاد در طول سال های تحصیل و از طریق رسانه ها، کتاب ها و منابع مختلف، اطلاعات زیادی در مورد بدن خود به دست آورده اید. اما هنوز نکات فراوانی هست که احتمالا در مورد بدن خودتان نمی دانید. لایوساینس برخی از رازهای زیبا و پیچیده بدن انسان را منتشر کرده که شاید در بین آن ها نکات عجیبی بیابید که تا به حال تصورش را هم نمی کردید!
1. رنگ پوست شما را 4 لایه رنگی می سازد
همه پوست ها، جدا از رنگی که دارند، به خودی خود کرم مایل به سفید هستند. در نزدیکی سطح پوست، وجود رگ های خونی طیفی از رنگ قرمز به رنگ پوست اضافه می کند. همچنین نوعی رنگدانه زرد رنگ سایه زردی به رنگ پوست می افزاید. در نهایت، ماده ای به نام ملانین، در واکنش به میزان تابش فرابنفشی که بدان می تابد، طیف قهوه ای رنگی به پوست می دهد که در بیشترین حالت به سیاهی می زند. ترکیب این 4 رنگ، در نهایت رنگ پوست تمام افراد روی زمین را تشکیل می دهد.
2. دنیا می تواند با شما بخندد
احتمالا شنیده اید که خمیازه مسری است. امتحان کنید، وقتی خمیازه می کشید دقت کنید ببینید اطرافیانتان چه طور شروع به خمیازه کشیدن می کنند! مطالعات جدید نشان می دهد که خنده هم رفتار تقلیدی را در انسان برمی انگیزد. در واقع وقتی صدای خنده را می شنویم، ناحیه خاصی از مغز که با حرکات چهره در ارتباط است تحریک می شود. تقلید نقش مهمی در تعاملات اجتماعی انسان ها دارد. رفتارهایی مانند عطسه، خنده، گریه و خمیازه راه هایی برای ایجاد ارتباطات اجتماعی قوی درون یک گروه محسوب می شوند.
3. مغز بزرگ جای دندان ها را کم کرده است
تکامل کامل نیست. اگر بود، احتمالا به جای این که از دست دندان های عقل بنالیم، الان ما بال داشتیم. گاهی برخی ویژگی های به درد نخور فقط به این دلیل که زیاد باعث آسیب نمی شوند، در طول تکامل با یک گونه می مانند. البته کاربرد دندان های عقل همیشه کسب درآمد بالا برای جراحان فک و دهان نبوده، بلکه در گذشته به عنوان سری سوم دندان های آسیاب برای جویدن گوشت به کار می رفت. اما وقتی مغز در انسان بزرگ تر شد، ساختار استخوان های آرواره تغییر کرد و در نتیجه ما ماندیم و دهانی که جای کمی دارد و مخارج دندان پزشکی که کم هم نیست!
4. مژک ها مایع مخاطی را جابه جا می کنند
اغلب سلول های بدن ما اندامک های ریز مو مانندی دارند که مژک نامیده می شوند. این مژک های بسیار ریز، در عملکردهای بسیاری در بدن نقش مهمی بازی می کنند، از گوارش گرفته تا شنوایی. درون بینی، مژک ها کمک می کنند که مایع مخاطی به طرف حلق برود و شما بتوانید راحت نفس بکشید. اما وقتی هوا سرد باشد، این کار سخت تر می شود و در نتیجه مایع مخاطی بینی بر می گردد و شما دچار آبریزش می شوید. همچنین اگر درون بینی به دلایلی مانند حساسیت یا سرماخوردگی و مانند آن ورم کرده باشد، یا این که مایع مخاطی بینی غلیظ شده باشد، مشکل مشابهی به وجود می آید و مژک ها نمی توانند کار خود را به خوبی انجام بدهند.
5. بلوغ ساختار مغز را تغییر می دهد
همه ما می دانیم که با بلوغ و تغییرات هورمونی، بدن به رسش لازم برای تولید مثل می رسد. اما چرا سن نوجوانی این قدر با رفتارهای غیرقابل تحمل و خلق آزاردهنده و ناخوشایند همراه است؟ در واقع نوجوان ها تقصیری ندارند. هورمون هایی که در دوران بلوغ در بدن تولید می شوند، از جمله تستوسترون، در واقع روی رشد سلول های مغزی هم تاثیر می گذارند و تغییراتی که بدین ترتیب در ساختار مغز به وجود می آید، نتایج رفتاری متعددی را به همراه دارد. بنابراین در این زمان باید انتظار هیجان های ناخوشایند، بی علاقگی و بی تفاوتی و نیز مهارت های تصمیم گیری ضعیف را داشته باشید، در حالی که برخی نواحی قشر پیشانی مغز در حال رشد و رسش هستند.
6. هزاران تخمک در بدن زن بدون استفاده از بین می رود
وقتی زن ها به دهه 40 یا 50 سالگی می رسند، چرخه عادت ماهیانه که سطوح هورمونی بدن او را کنترل می کرده و نیز تخمک ها را برای تلقیح آماده می ساخته، متوقف می شود. تخمدان ها استروژن کم و کم تری تولید می کنند که این امر تغییرات جسمانی و هیجانی در بدن زن ایجاد می کند. از این به بعد، فولیکول های تخمک دیگر مانند سابق نمی توانند آزاد شده و رشد کنند. یک دختر نوجوان به طور میانگین حدود 34 هزار فولیکول تخمک رشد نیافته در بدن خود دارد. اگر به طور متوسط در نظر بگیریم که در طول زندگی او، هر ماه یکی از این فولیکول ها کامل شده و آماده تلقیح شود، در مجموع حدود 350 عدد از این فولیکول ها مورد استفاده قرار می گیرند. با رسیدن به یائسگی، بقیه فولیکول ها رو به زوال می گذارند. وقتی دیگر هیچ احتمال بارداری در بین نباشد، مغز رهاسازی تخمک را متوقف می کند.
7. بیشتر غذایی که می خورید صرف فکر کردن می شود
با این که مغز فقط 2 درصد از وزن بدن ما را تشکیل می دهد، حدود 20 درصد از اکسیژن و کالری بدن را مصرف می کند. برای این که منابع لازم به خوبی و به اندازه کافی به مغز برسند، سه سرخرگ بزرگ مغزی دائم در حال پمپ کردن اکسیژن به مغز هستند. هر گونه انسداد یا پارگی در هر یک از آن ها، باعث می شود انرژی لازم به سلول های عصبی مغز نرسد و عملکرد مغز در ناحیه ای که با کمبود کالری و اکسیژن مواجه شده مختل شود. این یک ضربه یا حتی سکته مغزی است.
8. استخوان ها می شکنند تا به ماهیچه ها و سلول های عصبی کلسیم برسد
استخوان های بدن ما علاوه بر این که ما را سر پا نگه می دارند و امکان حرکت به ما می دهند، یک فعالیت مهم دیگر را هم بر عهده دارند: آن ها سطح کلسیم را در بدن تنظیم می کنند. بخش عمده ای از استخوان ها از فسفر و کلسیم تشکیل شده است. کلسیم ماده ای است که برای عملکرد ماهیچه ها و سلول های عصبی هم مورد نیاز است. وقتی میزان کلسیم بدن کم شود، هورمون های خاصی آزاد می شوند که باعث شکستن استخوان ها می شوند تا مقدار کلسیم در بدن بالاتر برود و به ماهیچه ها و سلول های عصبی برسد. این وضع تا زمانی که کلسیم بدن از طریق دیگری مانند تغذیه به حد طبیعی برسد متوقف نمی شود.
9. حالت بدن روی حافظه تاثیر می گذارد
خاطرات ما تا حد زیادی به حواس ما وابسته هستند. گاهی یک بو یا یک صدا می تواند هر یک از ما را به زمانی دور در کودکی برگرداند. به احتمال زیاد شما هم بارها این یادآوری به واسطه یک حس را تجربه کرده اید. گاهی این تداعی کاملا روشن و واضح است اما گاهی مرموز است و فقط می دانیم که به خاطره ای مربوط است، اما نمی توانیم به یاد بیاوریم که دقیقا آن خاطره چه بوده و به چه زمانی مربوط است. مطالعات جدید نشان می دهند که حافظه ما به حالت بدنمان هم وابسته است. بنابراین، این بار که سعی کردید خاطره ای را به یاد بیاورید که دور از ذهن به نظر می آید، سعی کنید بدنتان را در همان حالت قرار بدهید و به حافظه تان برای یادآوری کمک کنید!
10. در شکمتان اسیدی خورنده و خطرناک حمل می کنید
وقتی می خواهید سوار هواپیما بشوید، همه مایعات را باید کنار بگذارید، اما مایعی خطرناک همراه شما است که هیچ بخش امنیتی نمی تواند آن را از شما بگیرد: اسید هیدروکلریک! درون بخشی از سیستم گوارش انسان یعنی همان معده، مایعی خطرناک و خورنده به نام اسید هیدروکلریک ترشح می شود. در صنعت از این اسید برای خوراندن فلزات استفاده می شود. این اسید می توانند روی فولاد اثر بگذارد، اما جای نگرانی نیست، مایع مخاطی درون سیستم گوارش به خوبی آن را می پوشاند تا این مایع سمی به بافت بدن شما آسیبی نرساند و فقط غذایی را که خورده اید هضم کند.