Ardebil  AIRcraft  Rescue  &  Fire  Fighting 

با بروز هر سانحه‌ای برای یک هواپیما سوالات زیادی در مورد علت سقوط هواپیما مطرح می‌شود. پاسخ به این سوالات به کمک سیستم‌های   FDR   و CVR   که در مجموع جعبه سیاه نامیده می‌شود، انجام می‌گیرد. این سیستم‌ها که هر یک قیمتی بین 10000$ تا 15000$ دارند، جزئیات پرواز را در طول پرواز ضبط می‌کنند.

Cockpit Voice Recorderیا  CVR مکالمات ردو بدل شده بین خلبان و برج مراقبت / خلبان و مرکز کنترل/ خلبان با کروی پروازی را ثبت و ضبط میکند .

Flight Data Recorder  یاFDR  پارامترهای پروازی را ضبط می‌کند. سنسورهای زیادی از قسمتهای مختلف هواپیما از طریق سیم‌کشی به سیستم FDR مرتبط شده‌اند. زمانی که کلیدی روشن یا خاموش می‌شود، عملیات آن توسط سیستم FDR به ثبت می‌رسد. کمیت و بازه اطلاعات ضبط شده توسط این سیستم به میزان زیادی متفاوت بوده و به عمر و اندازه هواپیما وابسته است.FDR اطلاعات 25 ساعت آخر پرواز را ضبط می‌کند . FDR های مدرن بجای نوارهای مغناطیسی بکار رفته در نوع متوسط آن از memorychip استفاده می‌کنند. نوارهای مغناطیسی که همانند نوار ضبط صوت عمل می‌کنند، با استفاده از هد الکترومغناطیسی به ثبت اطلاعات می‌پردازند. البته از سال 1990 سازندگان سیستم جعبه سیاه به سمت استفاده از تکنولوژی solid-state یا solid-statememory boards پیش رفته‌اند.سیستم جعبه سیاه علی‌رغم آنچه از نامش پیداست، رنگ نارنجی روشنی دارد. داشتن چنین رنگ شاخصی به همراه نوار انعکاس دهنده متصل شده به بخش خارجی recorder بعد از وقوع سانحه در پیدا کردن جعبه سیاه بخصوص در هنگام سقوط هواپیما در آب، بسیار موثر است.در صورت سقوط هواپیما در آب، این بخش امواج مادون صوتی منتشر می‌کند که توسط گوش انسان شنیده نمی‌شود ولی به سرعت توسط سنسورها و تجهیزات آکوستیکی موجود تشخیص داده می‌شود. سنسور موجود درون این بخش به محض تماس با آب، آنرا فعال می‌کند.پس از یافتن جعبه سیاه و انتقال آن به آزمایشگاه اطلاعات از روی recorder ها پیاده شده و تلاش برای بازسازی سانحه آغاز می‌شود. این پروسه تا تکمیل شدن می‌تواند هفته‌ها یا ماهها ادامه یابد. در حال حاضر تولیدکنندگان این سیستم در آمریکا، NTSB را برای تحلیل کامل اطلاعات ذخیره شده در recorder ها به سیستم‌‌های readout و نرم‌افزارهای لازم برای انجام این امر مجهز می‌نمایند.FDR و CVR هر دو سیستمهای ارزشمندی برای هواپیما محسوب می‌شوند و از آنجائیکه معمولا تنها بخش سالم باقیمانده از هواپیما هستند مهمترین کلید ما در فهم چگونگی بروز سانحه می‌باشند.

( Flight DataRecorder (FDR  انواع مختلفی دارد که سه نوع ان عبارتست از:



1ـنوع نوار فویلی:

اولین نوع دستگاه FDR مدل نوار فویلی بود.این نوع جعبه سیاه از سال 1958در هواپیماها نصب شد.
در این وسیله نوعی نوار از جنس الومینیم یا استیل وجود دارد که به دور قرقره هایی پیچیده شده است.
هنگامی که دستگاه شروع به کار می کند نوار از یک قرقره ی باز و روی قرقره ی دیگر بسته می شود.
طول این ورقه ی الومینیمی حدود 60متر استو در هر دقیقه حدود 25میلی متر جابه جا می شود.البته طول نوار و سرعت حرکت ان به نوع دستگاه بستگی دارد.هنگامی که نوار حرکت می کند توسط سوزن های مخصوص خط هایی روی نوار نصب می شود .هر کدام از این خط ها در واقع نوعی اطلاعات را ثبت می کنند.
زمانی که هواپیما دچار سانحه شود کارشناسان س از یافتن جعبه سیاه ان را به مراکز ویژه ای منتقل می کنند تا اطلاعات داخل ان را بررسی نمایند.
هرگونه خراش یا علامتی که روی این نوار داخل جعبه بیفتد ممکن است شواهد مربوط به علل سانحه از بین برود.

2ـنوع نوار فتوگرافیک:

این نوع جعبه سیاه تقریبا به جعبه ی قبلی شباهت دارد با این تفاوت که نوار ان از کاغذ مخصوصی است و سوزن ان هم ویژگی خاصی دارد.
در این سیستم می توان اطلاعات ثبت شده را به راحتی خواند.
دستگاه FDRفتوگرافیک را باید از مواد رادیوکتیو دور نگه داشت و هنگام باز کردن در جعبه نیز باید از زدن ضربه به ان و علامت گذاری روی ان خودداری کرد.
اگر جعبه سیاه اسیب دیده و نوار ان بیرون امده باشد باید از تابیدن نور به ان جلوگیری کرد.
به همین دلیل عکس برداری از این نوع نوار ممنوع است و به اطلاعات ان صدمه می رساند.

3ـنوع الکترومغناطیسی:

جعبه های سیاه نوع الکترومغناطیسی خود دو نوع متفاوت دارند.
یک نوع از این دستگاه دارای سیستم دیجیتالی است که از نظر کیفیت و کمیت بر سایر دستگاه ها برتری دارد. برخی از این دستگاه ها می توانند تا 64 پارامتر پروازی را در خود ثبت کنند.
اطلاعات پروازی در این نوع از جعبه های سیاه روی نواری به طول 820 فوت یا 25/0میلی مترقطر و 6/0 سانتی متر عرض ثبت می شود.البته اندازه ی این نوارها به نوع و مدل دستگاه بستگی دارد.
در دستگاه های ضبط کننده ی اطلاعات پروازی نوعی (هد)وجود دارد که با توجه به مدت زمان نوار پس از پاک کردن اطلاعات قبلی اطلاعات جدیدی روی ان ثبت می گردد.
نوع دیگر این دستگاه دارای سیستم فرکانسی می باشد.